Kwaliteit nastreven, je lat hoog leggen, oog voor detail hebben en nauwgezet werken; het zijn eigenschappen, sterktes zelfs die we associëren met perfectionisme. Ze kunnen je ver brengen in deze veeleisende maatschappij en je kreeg er waarschijnlijk ook al positieve feedback over.
Zoals bij elke kwaliteit kan je in de keerzijde van de medaille terecht komen, dan gaat je perfectionistisch patroon (verder PP) in ‘overdrive’. Ik benoem het als patroon, want dat is het. Je zou het ook een copingmechanisme kunnen noemen.
Als je PP in overdrive is draait heel veel bij jou over ‘MOETEN’. Het gras moet nu afgereden ook al ben je doodmoe. Je kan niet slapen, want het huis is niet volgens jouw systeem opgeruimd. Je bent boos op je partner omdat die de boodschappen niet juist in de kasten heeft gezet en je moet dat dan eerst in orde brengen. Als iemand een gunst vraagt aan jou, zeg je direct ja, ook al heb je daar geen zin in of geen tijd voor. Je verlangt heel erg naar appreciatie, maar je krijgt dat nooit genoeg. Het effect van een schouderklopje blijft niet heel lang hangen, want ergens heb je altijd het gevoel dat je het nog beter zou kunnen. Of dat je toch de boel voor de zot hebt gehouden.
Dit zijn maar enkele voorbeelden. Volgende symptomen onderscheiden we bij een PP. Je hoeft niet aan alle symptomen te voldoen om te kunnen spreken van een PP, maar je hebt wél echt last van de symptomen die je herkent:
- Bevestigingsdrang: je zegt steevast ja; anderen komen voor jezelf; please-gedrag.
- Hoge kwaliteitseisen: je verliest je in details; het is nooit goed genoeg.
- Laag zelfbeeld: je voldoet niet aan je eigen eisen; je voelt je onbelangrijk of weinig waard.
- Faalangst en andere angsten: onzekerheid, bindingsangst, verlatingsangst, angst voor de angst, …
- Controledrang: moeilijk kunnen omgaan met onverwachte veranderingen.
- Heel veel denken of piekeren: je trekt je beslissingen in twijfel; je maakt je zorgen; je kan je gedachten niet tot rust brengen.
- Uitstelgedrag: ergens niet aan beginnen (want het gaat toch niet goed genoeg zijn) en je er dan schuldig over voelen.
- Moeilijk kunnen kiezen of beslissen.
- Te groot verantwoordelijkheidsgevoel of te grote betrokkenheid.
- Doorgaan, nooit opgeven, wat er ook gebeurt.
Het spreekt voor zich dat deze symptomen (in overdrive) de perfecte kweekgrond zijn voor burn-out of zeer ernstig je levensvreugde kunnen dempen.
In loopbaancoaching komt het vaak voor dat er een PP aan de grondslag ligt van minder welbevinden op het werk en/of dreigende burn-out. Daar komt onze techniek in beeld, namelijk het ontwikkelingsgericht coachen van perfectionisme (OCP). Met deze techniek (gecreëerd door het Ontwikkelingsinstituut) gaan we het PP vanuit het onderbewuste benaderen. Dit patroon is namelijk ontstaan op een moment dat er een nood was en was op dat moment helpend. Patronen geraken ingesleten en kunnen moeilijk uit zichzelf veranderen. Met OCP brengen we terug balans in het PP, zodat het niet meer in overdrive gaat en je de kwaliteit van perfectionisme nog kunt aanwenden in je leven zonder de dwang; zonder het ‘MOETEN’.
Bij K-onsult hebben zowel collega Anouk De Weerdt en ikzelf, Miranda Vermeylen, een opleiding OCP gevolgd bij het Ontwikkelingsinstituut. Maak een afspraak bij één van ons als je hier meer over wil weten. Perfectionismecoaching is een ander traject dan loopbaanbegeleiding, maar als je een PP patroon hebt, zijn Anouk of ik heel goed geplaatst om je problemen die daaraan gerelateerd zijn mee te nemen in je loopbaanvraag.
Deze blog werd geschreven door Miranda Vermeylen, meer informatie over haar vind je op haar website: https://www.mirandavermeylen.be/ of op https://k-onsult.be/loopbaanbegeleiding/#team